Nieuwsuur (News Hour) is a Dutch current affairs television program produced for the NPO by the public broadcasters NOS and NTR. It is broadcast daily between 9.30 pm and 10.20 pm (9.30-10 pm at weekends) on NPO 2. Broadcast from 2024-05-08.
Transcription:
En zo eindigde dag 3 van de protesten bij de Universiteit van Amsterdam.
Met opnieuw massale inzet van de politie bij de ontruiming.
Wat willen de studenten precies en hoe realistisch zijn hun eisen?
Nu kernenergie terug is op de politieke agenda rijst ook weer de vraag wat te doen met het kernafval.
In Finland begraven ze het in 2 miljard jaar oude granietrotsen.
En inwoners van Hongkong verlaten massaal hun stad ze ontvluchten de steeds strengere, door China gedicteerde wetten.
LIVEPROGRAMMA, ONDERTITELING KAN ACHTERLOPEN
Maar we beginnen deze uitzending in Den Haag want voor de formatie zou het de week van de waarheid worden...
maar de waarheid is dat volgende week de week van de waarheid wordt, waarschijnlijk.
Want, Arjan Noorlander de onderhandelende partijen zouden er vandaag uit moeten zijn gekomen..
maar toen ze net naar buiten kwamen zagen we vermoeide gezichten maar geen akkoord?
Zonder enige regeerakkoord inzicht.
Dat begint langzaamaan toch pijnlijk te worden.
Twee dagen na de verkiezingen in november gingen deze vier partijen bij elkaar zitten.
Het is nu vijf en een halve maand later en er is nog geen enkel akkoord inzicht.
Vandaag is het finaleweek.
De partijen hadden zelf gezegd dat voor Hemelvaart er schot in de zaak moest zijn.
Die dag was vandaag, er was nog helemaal niks.
Geen zicht op een akkoord.
En de partijen hadden ook geen zin om dat uit te leggen.
Waarom weer een zelf gestelde deadline voorbij is gegaan.
Mevrouw Van der Plas zal vandaag alle vragen beantwoorden.
U bent er nog steeds niet uit?
Mevrouw Van der Plas beantwoordt alle vragen.
Wel een mooi shot zo.
Maar u bent er dus nog steeds niet uit.
We hebben nog een paar dagen nodig.
Waarom is het zo moeilijk?
Nou, we hebben een paar dagen nodig.
We gebruiken het maximale om te kijken of we tot een resultaat kunnen komen.
En ik denk dat het kan.
Ik ga die kant op. Oh ja, ik ging die kant op.
Jij rookt niet meer, dus. Nee, dank je wel. Oké, doei.
Geen serieuze verklaring waarom het langer duurt.
Waarom zit het inhoudelijk vast?
Er is op geen enkel terreinen akkoord.
Alle betrokkenen houden de kaarten tegen de borst.
Pieter Omtzigt had wel een iets serieuzere reactie.
Niet dat hij er veel zin en vertrouwen in had.
We zijn er nog niet, nee.
Waarom niet?
Omdat er gewoon forse verschillen van mening zijn.
Op welk gebied? Op meerdere thema's.
Financiën?
Ik ga de thema's niet noemen, maar op meerdere thema's.
U klinkt niet heel optimistisch.
Ik ben redelijk vermoeid na een paar dagen onderhandelen.
Kan het ook nog helemaal mislukken?
Iets is pas gelukt als het gelukt is.
Ja, dus? Dat is toch altijd zo bij onderhandelingen?
Je bent er pas uit op het moment dat je eruit bent.
Ja, je bent er pas uit als je eruit bent.
We zagen gisteren dat de informateurs inmiddels op de tweede rij zitten.
Het viertal nam de regie over, maar geen wondermiddel?
Nee, ze zijn al drie dagen op de tweede rij gaan zitten.
We begrijpen dat Wilders nu de voorzitters van de vergadering.
Die had de deal moeten forceren.
We begrijpen dat hij heel streng was.
Secondanten mogen het woord niet nemen alleen de vier.
Maar dat heeft niets geforceerd.
De truc van de informateurs heeft nog niks opgeleverd.
Dat moesten ze bij vertrek wel toegeven.
Ehm... Ik denk dat we nog wel even nodig hebben.
Kan het nog mislukken? Zeker.
Waar loopt het nu op vast? Is dat nog steeds financiën en asiel.
Ik wil niet zeggen dat het vastloopt, maar er zijn lastige hobbels die we moeten nemen waarvan moet blijken dat we die ook kunnen nemen.
De informateurs die afgelopen weken positief bleven zie je vandaag wat meer disclaimers inbouwen.
Het is allemaal heel moeilijk.
En nu, hemelvaartpauze, maar er lag toch een harde deadline vanuit de Tweede Kamer?
Voor de vijftiende mei.
Klopt, en die deadline kan niet overschreden worden.
Volgende week woensdag moet er een resultaat zijn.
Dat betekent dat ze nog vijf dagen hebben om te onderhandelen over een akkoord.
Wat we daar openlijk van horen is niet veel is vooral dat het buitengewoon moeizaam gaat.
Het enige dat de partijen lijkt te binden is dat het na zo lange tijd onderhandelen niet meer mag mislukken.
We wachten het af.
Bedankt.
Dan gaan we naar de studentenprotesten in Amsterdam en andere universiteitssteden van vandaag.
Straks meer over de eisen van de studenten, maar eerst de actuele situatie op straat, Simone.
We beginnen in Amsterdam want daar zijn de pro-Palestijnse demonstraties nog steeds aan de gang.
Wel op een andere plek dan eerder vandaag.
Het universiteitsgebouw dat sinds gister werd bezet, is helemaal ontruimd door de ME.
Alle actievoerders zijn daar nu weg.
Maar het protest gaat dus door.
Na de ontruiming van het Binnengasthuis-terrein trekken demonstranten naar het nabijgelegen Rokin.
Daar verzamelen zich honderden mensen.
Af en toe komt het opnieuw tot confrontaties met de ME.
Veel demonstranten vinden het optreden van de politie buitenproportioneel.
Ik was op het Roeterseiland op de eerste dag. En, ehm We zaten bij een van de bruggen.
Toen de politie kwam, deed ik mijn handen omhoog.
Ik heb niks gegooid.
Dit is wat je daar aan over hebt gehouden? Ja.
En zo gaat het hier vandaag ook?
Ja. Er worden mensen afgevoerd met hoofdwonden.
Mensen die met hun handen omhoog staan.
Maak ervan wat je wilt. Ik denk dat het duidelijk is.
Intussen wordt het steeds drukker in het centrum van Amsterdam.
En bij het Binnengasthuisterrein ruimt de politie de laatste barricades op.
Hoeveel mensen tot nu toe zijn opgepakt kan de politie nog niet zeggen.
Verslaggever Noortje Deutekom in Amsterdam.
Hoe is de situatie nu?
Die demonstratie gaat onverminderd door hier.
Hier in het centrum aan het Rokin.
We schatten dat er zo'n 300 tot 400 demonstranten zijn.
Het is moeilijk tellen.
De remonstranten zijn woedend op de ME.
Want dat zijn degenen die geweld gebruiken, horen we in de leuzen.
Daarmee voel je dat dus weer begint te kantelen, dat het grimmiger wordt.
De ME staat klaar, maar tot echt ingrijpen is het nog niet gekomen.
Er zijn af en toe wat opstootjes, je hoort het nu ook weer.
Dat mensen wat harder schreeuwen, maar echt ingrijpen is er nog niet gekomen.
Maar volgens onze inschatting kan dat niet heel lang meer duren.
Er komen steeds meer wagens van de ME bij.
Het begon natuurlijk op de universiteit.
Met demonstrerende studenten.
Zijn daar inmiddels andere mensen bijgekomen?
De groep hier is een gemêleerd gezelschap geworden.
Allereerste mensen die door de politie uit de universiteit zijn gedrongen.
Er stonden ook weer nieuwe demonstranten klaar, ook studenten.
Die solidair wilden zijn.
En nu sinds een uur hebben we het idee dat er nieuwe demonstranten zijn bijgekomen.
Die toch wat harder reageren op de politie.
En ervoor zorgen dat er een andere sfeer is inmiddels.
Hoe nu verder?
Wat is het plan van de politie?
Dat is niet helemaal duidelijk, dat deelt de politie niet met ons.
We zien dat er weer met hekken gesleept wordt.
Busjes rijden heen en weer.
In de afgelopen 10 minuten is het veranderd.
Die studenten staan hier en zijn niet van plan om weg te gaan.
Het geluid bij Noortje viel even weg.
Wellicht aan het einde van de uitzending komen we bij haar terug.
Ook in Utrecht voeren studenten actie.
Daar is een universiteitsgebouw in het centrum van de stad bezet.
Het gebouw van de faculteit Geesteswetenschappen is ingenomen door enkele tientallen demonstranten.
Zo'n 200 mensen staan buiten, net als in Amsterdam uit protest tegen de banden van hun universiteit met instellingen in Israël.
De actievoerders eisen openheid over die contacten en willen dat ze worden verbroken.
De politie laat de studenten vooralsnog ongemoeid.
Ze komen pas in actie als de universiteit aangifte doet.
Niet alleen studenten protesteren vandaag tegen de oorlog in Gaza.
Ook ruim honderd Europese ambtenaren deden dat, in Brussel.
Ze kwamen eerst samen voor het gebouw van de Europese Commissie.
De ambtenaren liepen een stille protestmars door de Europese wijk.
Ook werd er één stilte gehouden.
Ze hebben een duidelijke boodschap; een staakt-het-vuren in de Gazastrook.
Daarbij zeggen ze geen kant te kiezen.
De Europese Commissie wilde verder niet reageren op het protest.
Van New York tot Parijs, en ook in Amsterdam en Utrecht: de eis van de demonstranten is overal hetzelfde.
De universiteiten moeten hun banden met Israëlische bedrijven en onderwijsinstellingen verbreken.
Free Palestine!
In Utrecht komen vanmiddag honderden demonstranten voor de universiteit bijeen.
Ze roepen dat universiteit zich moet schamen.
Net als studenten in andere steden..
Willen ze dat de universiteit een standpunt inneemt tegen de volgens hen geen oceaan de aard van Israël.
Deze student doet onderzoek naar internationale academische banden.
Van de Israëlische universiteiten valt weinig te verwachten volgens hem.
In Israël is heel beperkte solidariteit.
Er is geen veelbelovende tegenbeweging daar.
Die instellingen zijn op instellingsniveau medeplichtig aan wat de staat Israël doet richting de Palestijnen.
Universiteiten zijn niet per definitie verlengstuk van het regeringsbeleid.
Het zou jammer zijn om de uitwisseling van de academische ideeën op die manier op de schop te gooien.
Deze vrouw werkt voor het Centrum informatie en documentatie Israël.
Wat vindt u hiervan?
Dit begint behoorlijk groot te worden allemaal.
Het fanatisme spatte er vanaf.
Het gaat ook ver nu.
Het baart veel mensen grote zorgen.
Richten jullie je pijlen op de goede organisatie?
In hoeverre is een universiteit medeplichtig aan het beleid van Netanyahu.
Universiteit in Jeruzalem staat op bezet gebied.
Aan universiteiten worden ook militairen opgeleid.
Via een verzoek om informatie via de wet op een overheid vroeg hij samenwerking met Israëlische universiteiten op.
Je kunt je afvragen of studenten mee moeten doen aan competitie met klasgenootjes die in bezet gebied is gebouwd.
Geen enkele hoogleraar wilde een mening geven.
Tijdens de protesten op universiteiten deden de afgelopen dagen ook veel docenten mee.
En daar kwam kritiek op.
Want kan je als activistische docent nog wel fatsoenlijk college geven?
En wat als een docent zijn eigen universiteitsgebouw bezet houdt.
Wat vind je ervan als er docenten van de universiteit meedoen aan die Gazademonstraties?
Oh. Ja, je zegt 'geen moeilijke vragen' en dan stel je me echt een hele moeilijke vraag!
(er worden leuzen gescandeerd)
Zo'n 150 docenten zouden maandag hebben meegedaan aan de demonstratie in Amsterdam.
Hij demonstreerde daar ook en gisteren opnieuw.
Wij willen inderdaad dat de UvA luistert naar ons en dat het geweld in het Midden-Oosten stopt.
Dekker is ook actief voor onder meer Extinction Rebellion.
Er is discussie ontstaan over de rol van docenten bij demonstraties.
Deze filosoof en universitair docent vindt dat zijn vakgenoten moeten oppassen.
Hij spreekt met ons op persoonlijke titel.
Een van de dingen die nu gebeurt met de studentenprotesten is dat ze die grens overgaan.
Dat er dus blokkades zijn.
Dat er ook leuzen die niet democratisch zijn die discriminerend zijn, dat er geweld wordt toegepast.
Dat zal niet iedereen doen, maar dat mag dus absoluut niet.
Ja, dan word je daarin meegetrokken.
Ik vind dat je je daar heel duidelijk van moet distantiëren als docent.
Het zijn allemaal jonge collega's ook van politicologie hier.
Ik zie alleen maar docenten hier.
Ik denk niet dat een politicoloog, die hier les moet geven maar ondertussen ook betrokken is bij de discussie tussen Israël en Gaza...
dat die geen politicologisch onderwijs zou kunnen geven.
Deze hoogleraar arbeidsrecht promoveerde op de vrijheid van meningsuiting van werknemers.
Ook hij spreekt op persoonlijke titel.
Ik denk niet dat een universitair medewerker andere verantwoordelijkheden heeft dan gewone burgers.
De functie brengt natuurlijk met zich dat je soms wat beperkingen hebt in de mogelijkheden die je hebt om te demonstreren.
Maar dat geldt ook voor andere functies wellicht.
Er zijn wel verschillen tussen jou als burger en jou als docent.
Als burger mag je meer dan als docent.
Als docent heb je ook verantwoordelijkheid voor het vak wat je geeft, het instituut wat je uitdraagt.
En dan moet je dus terughoudender zijn dan dat je als burger bent.
Vind jij dat docenten mee zouden moeten doen aan protesten bijvoorbeeld rondom Gaza?
Ik denk dat dat hun eigen keuze is en hun eigen mening.
Als ze daar voor zijn dan kunnen ze mee protesteren.
Ik vind het lastig. Want ik denk dat je als docent op zich ook wel een soort van verantwoordelijkheid hebt...
tegenover het bedrijf waar je werkt.
Maar tegelijkertijd vind ik het ook wel universiteit-eigen om ook je eigen mening te kunnen geven.
Door de protesten en de oorlog in Gaza ontstaat er voor Joodse mensen soms een onveilige sfeer op de universiteit.
Ik heb veel gesprekken gevoerd met Joodse studenten en docenten en ben echt wel geschrokken van hun ervaringen.
En ook hoe de omgeving als intimiderend ervaren wordt.
Dat is denk ik een heel belangrijk signaal.
Want we zien opkomend antisemitisme.
Daar is echt absoluut nul plek voor binnen het onderwijs.
Als docenten zich aansluiten bij de Gazaprotesten kan dat bijdragen aan die sociale onveiligheid, zegt Van den Berg.
Of je met een davidster op de universiteit hier nog rond durft te lopen of een keppeltje.
Dat je maar niet uitgescholden wordt of nageroepen wordt of belemmerd wordt, en daar heb ik zorgen over ja.
Politiek activisme kan het einde van een carrière in het onderwijs betekenen.
In de jaren 80 was de omstreden rechtse politicus Hans Janmaat tegelijkertijd docent maatschappijleer op een middelbare school.
En als ik zeg Nederland is voor de Nederlanders wij houden van dit land en van deze cultuur...
dan kan geen Kamer en geen parlementaire meerderheid en geen grondwet me dat verbieden!
Hij was een goede docent.
Maar vooral de ouders van de leerlingen hadden nogal moeite met zijn politieke opvatting.
Uiteindelijk leidde dat ertoe Dat die kinderen niet meer naar die klassen gingen.
Dat de school gedwongen was de arbeidsrelatie te beëindigen.
De rechter kende hem een behoorlijke vergoeding toe.
Vindt u dat universiteiten moeten optreden?
Je hebt academische vrijheid, mag activistisch zijn.
Maar je moet op zijn minst gesprek kunnen hebben erover.
Niet gelijk ontslaan, maar wel praten, en er zijn duidelijke grenzen.
En een gebouw bezetten?
Dat niet.
Als u een gebouw zou bezitten, zou uw werkgever u dan ontslaan?
Dat denk ik niet, maar wij hebben een bijzondere werkgever.
Net als gisteren hebben we uiteraard de Universiteit van Amsterdam gevraagd om hun kijk op de gebeurtenissen van vandaag en gisteren te komen toelichten...
maar net als gisteren heeft de UvA besloten om niet op die uitnodiging in te gaan.
We blijven nog even bij het Midden-Oosten.
De VS heeft een levering van munitie aan Israël gepauzeerd.
Dit vanwege het geplande Israëlische offensief in de stad Rafah in Gaza.
Dat zegt de Amerikaanse minister van Defensie Austin.
De EU gaat de winsten op bevroren Russische banktegoeden gebruiken om wapens en munitie te kopen voor Oekraïne.
Het gaat vooralsnog om een bedrag van zo'n 3 miljard euro per jaar.
Het Oekraïense leger heeft een groot tekort aan vooral artillerie-granaten en raketten.
De Russen beschikken op het slagveld over veel meer dan Oekraïne.
En de Europese voorraden raken zo langzamerhand uitgeput.
Met deze Russische miljarden moet de balans op het slagveld voor Oekraïne enigzins worden hersteld.
Dit is vooral een belangrijk politiek signaal aan Rusland.
Want nooit eerder kwam de Europese Unie aan de winsten op tegoeden van een ander land.
Een klein deel van die 3 miljard per jaar is bedoeld voor humanitaire hulp aan Oekraïne maar het overgrote deel van het geld is bedoeld voor wapens.
Op deze manier wordt dus Russisch geld straks gebruikt om wapens te kopen die ingezet gaan worden tegen het eigen Russische leger.
Het zuiden van Brazilië is zwaar getroffen door hevige regenval.
Door overstromingen zijn zeker honderd doden gevallen.
128 mensen zijn nog vermist.
Vooral de provincie Rio Grande do Sul is zwaar getroffen.
Volgens autoriteiten is het de grootste natuurramp in de regio ooit.
Zoveel water heeft de regio nog nooit gezien.
Honderdduizenden mensen zijn getroffen.
Vooral in hoofdstad Porto Alegre - daar zitten ruim een miljoen mensen zonder water en stroom.
Meer dan 200.000 mensen moesten hun huis verlaten.
Zij zoeken hun toevlucht in geïmproviseerde kampen - of zo hoog mogelijk.
Want de kans bestaat dat het water verder stijgt.
De stad ontvluchten is onmogelijk.
Porto Alegre is, net als grote delen van de provincie volledig afgesloten door het water.
Volgens de lokale autoriteiten is er al voor bijna een miljard euro aan schade en duurt het herstel op z'n minst een jaar.
De rechtbank in Roermond verbiedt het gebruik van bestrijdingsmiddelen naast een woonwijk.
Ze werden gebruikt door een lelieteler in Sevenum, in Limburg.
Buurtbewoners hadden een kortgeding aangespannen om de teelt te voorkomen.
Ze zijn bezorgd over de hoeveelheid bestrijdingsmiddelen die wordt gebruikt bij de lelieteelt.
De middelen zouden ziektes als Parkinson kunnen veroorzaken.
De rechter stelde ze vandaag dus in het gelijk.
Volgens de rechter is er nog te weinig bekend over de gevolgen van die middelen op lange termijn.
Streamingsdienst Netflix gaat de prijzen verhogen.
Een basic-abonnement wordt een euro duurder het standaardabonnement twee euro en het premiumabonnement wordt met drie euro per maand verhoogd.
Netflix zegt veel te investeren in nieuwe producties en vraagt nu haar klanten om daar aan bij te dragen.
De Olympische vlam, die vorige maand werd ontstoken in het Griekse Olympia is vandaag aangekomen in de Franse stad Marseille.
Vanaf Marseille volgt een fakkeltocht naar Parijs.
De eerste fakkeldrager is voormalig olympisch zwemkampioen +Florent Manaudou.
Morgen zit er een Nederlands tintje aan die estafette.
Schaatser Ireen Wüst mag de vlam dan een even dragen.
Het is een beslissing die ons dwingt honderdduizenden jaren in de toekomst te kijken.
De kabinetsplannen om twee en mogelijk zelfs vier grote kerncentrales te bouwen.
Het betekent dat misschien wel het grootste probleem van kernenergie het levensgevaarlijke kernafval, een stuk groter wordt.
Het wordt nu tijdelijk opgeslagen maar een plan voor een permanente oplossing is er nog niet.
In andere Europese landen zijn ze een stuk verder, zoals in Finland.
433 meter om precies te zijn.
Naar Onkalo, een tunnelstelsel in bijna 2 miljard jaar oud graniet.
Daar gaat Finland vanaf volgend jaar zijn kernafval opslaan.
Het afval wordt in koperen tonnen in de gaten gestopt de tunnels worden afgesloten met klei en beton...
en als over 100 jaar alle tunnels volzitten wordt het hele complex volgestort en voorgoed afgesloten.
Om een idee te geven hoe lang dat is neem de grote piramides in Egypte, die zijn van 4500 jaar geleden.
De laatste grote ijstijd begon 120.000 jaar terug.
En de moderne mens vindt zijn oorsprong 300.000 jaar geleden.
En zo lang is dan de periode dat Onkalo veilig moet zijn.
De Finnen zijn de eersten die het zo gaan doen en een voorbeeld voor veel andere landen.
Niet alleen door hun technische oplossing maar ook omdat ze de bevolking hebben mee laten beslissen...
of Onkalo wel zo'n goed idee is.
In Nederland zijn we nog lang niet zo ver als de Finnen.
Ons kernafval wordt nu in deze Zeeuwse bunker opgeslagen tot we een definitieve oplossing bedenken.
Het plan was altijd om aan het eind van de eeuw een knoop door te hakken
maar we hebben nu nog maar één kleine kerncentrale.
Met de kabinetsplannen van twee of mogelijk vier veel grotere kerncentrales erbij...
neemt het afval met maximaal een factor 13 toe.
Het scenario dat daarvoor bestond was er een waarbij de kerncentrale in Borssele op termijn dicht zou gaan.
Dan is het heel voorspelbaar wat de hoeveelheid afval zou zijn in de toekomst.
Dat perspectief verandert nu heel erg.
Het Rathenau Instituut is door het kabinet gevraagd advies te geven hoe het de kernafvalkwestie aan moet vliegen.
Met andere landen samenwerken of regelen we het zelf?
Één ding staat alvas graniet hebben we niet.
Maar wel zout- en kleilagen.
Uit onderzoek blijkt dat die ook geschikt kunnen zijn voor kernafval.
Zouden we hier ook radioactief afval in kunnen stoppen?
Het is nog veel te vroeg om dat te zeggen.
We hebben in Nederland generiek, dus in algemene zin, onderzoek gedaan naar de mogelijkheid van het opslaan van het afval...
in dan wel zout, dan wel klei. Eigenlijk al vanaf de jaren 70.
Maar we hebben nooit echt zelf in de bodem gekeken.
(getoeter)
Er is eenmaal een poging gedaan om dit te doen met proefboringen en dat leidde tot weerstand.
Tot weerstand op locatie: waarom moet het hier waar mogen wij daar niet over meepraten?
Dat werd een heel gevoelig proces.
Uiteindelijk is een technologische oplossing alleen niet voldoende voor heel veel vraagstukken, denk ik, maar ook voor dit vraagstuk.
Het vergt ook dat je mensen meeneemt, goed informeert en ook goed naar mensen luistert.
Zo.
Nu gaan we 225 meter diep onder de grond.
Om een idee te krijgen hoe dat proces er zowel technisch als maatschappelijk uit kan zien...
gaan we naar België. Daar zetten ze al de eerste stappen richting een ondergrondse kernafvalberging.
Om met de technische kant te beginnen:
Al 40 jaar doen ze onderzoek naar de vraag of in Boomse klei dat is dezelfde klei die wij in Nederland ook hebben...
kernafval veilig langdurig op te slaan is.
Dit is onze Boomse klei.
In geologische termen een jonge klei.
Maar we spreken toch wel over 30 miljoen jaar.
Het ligt al miljoenen jaren op deze plek dus in termen van een bergingsinstallatie die 100.000 jaar stabiel moet blijven...
is het wel een heel geschikte laag.
Is dit een beetje hoe het er straks uit zou komen te zien mocht deze eindberging echt doorgaan?
Ja, klopt.
Bij geen een experiment dat jullie hebben gedaan, is gebleken dat de klei niet geschikt is?
Nee, bij geen enkel experiment.
Voorlopig 'it's ticking all the boxes' kunnen we wel zeggen dat het een heel veilig gastgesteente is inderdaad.
Twee jaar terug besloten de Belgen dat ze net als de Finnen het kernafval onder de grond willen stoppen.
Sindsdien mogen gewone Belgen met landelijke inspraakrondes meebeslissen.
Als we eenmaal een site gekozen hebben dan hebben de lokale burgers heel veel te zeggen.
Zij kunnen dan bepalen welke voorwaarden ze daaraan stellen.
En daar hebben ze al ervaring mee opgedaan.
Dat is te zien in het dorp Dessel.
Daar komt deze bovengrondse opslag..
van wat minder gevaarlijk radioactief afval bijvoorbeeld uit ziekenhuizen.
Bewoners mochten het ontwerp aanpassen.
Hier zit het radioactief afval, in die betonnen modules.
Hun voorwaarde was, we zijn pas zeker van de veiligheid als we het kunnen zien met onze eigen ogen.
Ze wilde echt een inspectie ruimte onder die opberginstallaties om te zien of er water zou doorsijpelen...
en om metingen te doen.
Was dat wetenschappelijk nodig?
Zuiver technisch gezien is dat niet nodig.
Als je het vanuit een wetenschapstandpunt bekijkt.
Ze zijn we gekomen tot dit ontwerp waar we niet manshoog tot onder de bergingsinstallatie kunnen gaan.
Maar er is voldoende ruimte om met een robot eronder te gaan om metingen uit te voeren.
Dus als iemand vraagt 'hoe ziet participatie eruit' dan is dat een tussenvloertje met een robot...
die de boel in de gaten houdt die niet echt nodig is, wetenschappelijk gezien.
Ik kan niet zeggen dat het niet nodig is.
De lokalen vinden het belangrijk, en dan moet je het meenemen.
In België denken ze dat het nog jaren kan duren voordat ze een definitief plan hebben voor het kernafval.
Maar ze zijn in elk geval wel begonnen.
In Nederland zijn we daar niet.
Vergelijk je dit met andere landen, dan is dit echt een proces wat 30,40 misschien 50, 60 jaar kan duren.
Dus je hebt het echt over decennia.
Wat het tegelijkertijd belangrijk maakt om er nu mee te beginnen.
Het Rathenau-instituut, zij doen onderzoek naar de impact van technologie en innovatie op de samenleving - dat brengt deze zomer nog een advies uit aan het kabinet...
over hoe tot een permanente oplossing voor het kernafval 3te komen.
En dan naar een plek waar u al een poosje niets van heeft gehoord en misschien is dat ook wel precies de bedoeling.
Want terwijl de wereld vooral druk is met de oorlogen in Gaza en Oekraïne knijpt China ook het laatste restje vrijheid uit Hong Kong.
Protesten zijn er al lang verleden tijd.
Oppositie is er ook niet meer - die zit in de gevangenis.
En daarmee stopt het voorlopig nog niet.
Sinds twee maanden geldt in Hong Kong een nieuwe veiligheidswet
die het volgens critici in de toekomst nog makkelijker maakt om activisten en ook journalisten op te sluiten.
In het Hongkong van Xi Jinping doven kortom de lichten.
De avond valt in Mong Kok, hartje Hongkong.
Een van de meest dichtbevolkte plekken ter wereld.
Een wijk die bekend staat om zijn neonreclames.
De Hongkongse identiteit die, in alle opzichten, zwaar op de proef wordt gesteld.
Licht brandt er nog wel in deze knusse zijstraten.
Maar het is veel minder dan voorheen.
Dit was de hoofdstraat van Mong Kok vroeger, zo'n 25 jaar terug.
Dit is diezelfde staat nu.
De lichten gaan uit, de borden zijn verdwenen.
Of Hier, op dit industrieterrein aan de rand van de stad...
probeert Cardin Chan te redden wat er te redden valt.
Deze borden moesten wijken omdat er geen vergunning voor was-
vanwege veiligheidsrisico's of maakten plaats voor minder stroomslurpende ledverlichting.
De vrijheden in Hongkong doen dat wel. En snel ook.
Kelvin ruilde Hongkong in voor Taiwan.
In de afgelopen jaren trokken honderdduizenden Hongkongers naar Groot-Brittannië, Canada, Australië.
Kelvin zocht het, net als tienduizenden andere stadsgenoten, dus iets dichter bij huis.
Realiseren ook de achterblijvers zich.
Hier, terug in Hongkong.
De LHBTI- gemeenschap mag nog bestaan, maar daar is het meeste wel mee gezegd.
Voor corona ging het er nog zo aan toe op de Pride.
Buiten, op straat, in het park.
Inmiddels is dit het toneel.
Binnen, acht hoog, in een industriepand.
Maar hoeveel ruimte is daar nog voor?
Al voelt ook dit nieuwe Hongkong voor de bezoekers uit China nog altijd als weelde.
Terug in Taiwan zit de werkdag voor Kelvin er op.
Precies op tijd voor het avondeten met zijn gezin.
Ook het democratische Taiwan begint de hete adem van grote buur China te voelen.
Is het eiland niet als volgende aan de beurt?
En de achterblijvers hier?
Die proberen zich vast te houden aan het licht.
Vandaag oordeelde de hoogste rechter in Hongkong dat de overheid een bekend protestlied mag verbieden.
De autoriteiten willen dat bedrijven als Apple en Google het nummer 'Glory to Hongkong' het lijflied van de pro-democratiedemonstranten een aantal jaar geleden...
van hun platformen verwijderen.
Terug naar Amsterdam.
Naar die pro-Palestijnse demonstratie van studenten en inmiddels ook anderen in het centrum van de stad.
Verslaggever Noortje Deutekom is daar.
Eerder zei je dat de politie in actie leek te gaan komen.
Hoe is het nu?
Dat is precies wat de politie heeft gedaan.
Ze kwamen heel kort en snel in de actie.
Het leek erop dat een agent traangas in het gezicht kreeg.
Daarna werden de gasmaskers opgezet en kwam de ME in actie.
De demonstranten werden het Rokin afgestuurd.
Dat ging allemaal heel snel.
Er vielen rake klappen.
De ME sloeg met de wapenstok.
Daarna verspreidde de groep demonstranten zich naar het Rembrandtplein.
Het lijkt erop of de demonstranten nu uit elkaar zijn gehaald.
De ME is net duidelijk geweest:
we zijn er klaar mee, het is tijd dat dit stopt.
Rusland viert de jaarlijkse Overwinningsdag op Nazi-Duitsland.
Dat is morgen.
Met een speech van Poetin, militaire parades en mensen die rondlopen met portretten van toen omgekomen militairen.
Dat laatste is deze keer verboden.
Joost Klein komt morgenavond in actie tijdens de 2e halve finale van het Songfestival in Malmö.
Net als de Israëlische inzending.
Hun deelname leidt tot felle discussie en demonstraties, vanwege de oorlog in Gaza.
Het weer. Vannacht opklaringen en plaatselijk nevel of mist.
Het is zo'n 6 graden.
Morgen wisselen zon en stapelwolken elkaar af.
Het blijft droog en bij weinig wind wordt het 15 tot 20 graden.
Meer nieuws in het Late NOS Journaal, met sport, om half twaalf, NPO1.
Wij zijn er morgen weer. Half tien. NPO2. Fijne avond!

plus-circle Add Review

comment

Reviews